#42 Vijftig minuten die alles veranderden

29 oktober 2025

Lieve Len,

Na kanker wilde ik bewijzen dat ik sterk was. Maar sterk zijn betekende voor mij eigenlijk: mezelf wegcijferen, pleasen, aanpassen. Tot mijn lichaam kapituleerde en ik de diagnose uitputting kreeg.

Daar ben ik dan weer, speciaal voor oktober, borstkankermaand. Maar laat ik jou eerst bedanken voor de twee prachtige blogs die je hebt geschreven. Ik denk dat velen van ons zich kunnen herkennen in jouw verhaal en ik bewonder dan ook je openheid en eerlijkheid in jouw brieven naar mij. In deze blog zal ik ook met de billen bloot gaan, want ik denk dat als je zoiets meemaakt wat wij hebben meegemaakt, er vaak onderliggende trauma’s onder schuilen die onbesproken blijven. Dat is een keuze, maar ik denk dat door eerlijk mijn verhaal en inzichten van de afgelopen maanden te geven, de taboe misschien wat doorbroken kan worden. Disclaimer: ik hou natuurlijk wel in het oog dat ik respectvol en integer over andere personen uit mijn verhaal schrijf.

Als je denkt dat kanker krijgen nog niet genoeg is om een les te leren, dan krijg je de diagnose uitputting erboven op om echt stil te staan en te bevatten wat je les hieruit moet zijn. En thank God dat ik dat heb gehad. Begrijp mij niet verkeerd, de situatie waarin ik zit is alles behalve fijn of comfortabel, maar was echt nodig om deze inzichten te krijgen en daar ben ik heel erg dankbaar voor.

Vorig jaar rond deze tijd zag ik mijn laatste stukje leven door mijn vingers glippen. Ik deed er alles aan om het vast te blijven houden. Ik gaf 1000%, maar juist zoveel geven heeft mij de das omgedaan. Ik was tijdens de chemotherapie al uitgeput, maar toen dat achter de rug was wilde ik mijn leven weer op orde hebben. Koste wat kost. Kanker zou mij niet klein krijgen. Maar eigenlijk was ik eerder bang om het te verliezen. Bang voor wat anderen daar wel niet van zouden vinden. Ik probeerde thuis weer die leuke moeder en vrouw te zijn. Pakte het huishouden op alsof er niks gebeurd was. Daarnaast nog opbouwen met werken. Sociale contacten onderhouden. Ik trainde om mee te rennen voor de 5 km tijdens een hardloopevenement. Sporten. Het platform Kankervriendinnen onderhouden en wekelijks meerdere medische afspraken. Ik kwam weer in een ratrace en de ballen glipten uit mijn handen.

Begin dit jaar ontstond er een vervelende situatie. Er kwam minder begrip vanuit een bepaalde hoek van mijn omgeving en daarbovenop kreeg ik een hele erge griep. Kort daarop kreeg ik mijn eerste controle en toen ik mijn hele verhaal eerlijk en open aan de chirurg vertelde, was zij not amused. Hoe konden mensen zo onmenselijk met mij omgaan? Alsof ik niet genoeg te verduren had gehad. Ik was opgelucht. Mijn schreeuw om hulp werd gehoord en de chirurg stelde voor dat ik mee zou doen met een revalidatietraject.

Kort daarop mocht ik op intake bij de arts van het revalidatiecentrum en ook zij stond met haar oren te klapperen nadat ik mijn verhaal had gedaan. Na een aantal onderzoeken kwam daar de diagnose: uitputting. Ik krijg veel vragen of dat hetzelfde is als een burn-out. Nee, dat is het niet. Burn-out gaat van mentale klachten over naar fysieke klachten en bij uitputting is het andersom. Het heeft dus wel overlappingen met elkaar.

Batterij in de min

Ik begon eerst aan een traject dat heet ‘opbouw reserves’. Mijn batterij was leeg! Eigenlijk stond ik in de min en dat moest eerst aangevuld worden. Zodra mijn wekker ging mocht ik 50 minuten belastbaar zijn, maar als deze 50 minuten voorbij waren moest ik 20 minuten rusten. Totdat ik weer naar bed ging. In die 50 minuten moest ik alles doen en ik kan je vertellen: op een dag betekent dat dat je maar weinig kunt doen. Je gaat goed nadenken over je tijd en energie en aan wie of wat je dat besteedt. Het eerste wat ik deed was sociale media van mijn telefoon af halen, want daar had ik geen tijd meer voor. Ik mocht 1 keer per dag op mijn iPad erop, maar al snel had ik daar geen behoefte meer aan. Ik ging de kleine dingen om me heen waarderen. Mooie luchten bij zonsopgang, vers fruit uit de tuin, een goed boek lezen, tijd nemen om te koken en deze lekkere maaltijd eten, videobellen met familie en vriendinnen met een kop thee, wolken kijken met Finn.

Het duurde lang voordat ik met de eerste 5 minuten kon uitbreiden. Niet alleen omdat ik zo uitgeput was, maar ook omdat ik toen ik voor het eerst echt stil moest staan, ik ook moest gaan voelen en nadenken. En dat schuurt en is ongemakkelijk, want dan moet je de confrontatie aangaan met je eigen gedachten en gevoelens. Ik kwam erachter dat door steeds bezig te zijn, ik niet hoefde te voelen. En of dat nou betekende dat ik leuke dingen ging doen met mijn gezin of vriendinnen of mooie spulletjes voor mijzelf kocht, het was een uitvlucht. Een uitvlucht om niet te hoeven voelen. Maar wat wilde ik niet voelen dan? Pijn. Heel veel pijn en verdriet.

Fawning: mijzelf uitgewist

Ik kwam erachter dat ik mijn leven helemaal niet geleid heb zoals ik dat wilde en dat ik mij bijna mijn hele leven aangepast of geschikt heb aan een ander. Tijdens mijn revalidatie kwam ik achter het fenomeen fawning. Misschien heb je er wel eens van gehoord, maar ik kende het niet. Fawning betekent vrij vertaald ‘pleasen’ en is één van de vier overlevingsmechanismen (naast fight, flight en freeze) die je ontwikkelt om jezelf te beschermen wanneer je je niet veilig voelt. Een trauma dat ik heb ontwikkeld in mijn jeugd. Wanneer ik mij aanpas dacht ik mij veilig te voelen, maar daardoor ben ik mijzelf helemaal kwijtgeraakt. Of zoals mijn moeder dat mooi zei: je hebt jezelf helemaal uitgewist. Elke keer dat ik mijzelf probeerde te zijn kreeg ik kritiek of commentaar. Van mijn lichaamsgewicht, mijn leeftijd, kledingstijl tot opleidingsniveau. Het was nooit goed voor een aantal mensen uit mijn omgeving en dat werd mij veelvoudig duidelijk gemaakt. Zelfs het feit dat ik uit de Randstad kom was voor sommigen al aanleiding om kritiek op mij te uiten. En dan kun je denken: trek je daar dan niks van aan. Maar als jou dat niet geleerd is, maar jij een mechanisme hebt ontwikkeld om je aan te passen om je veilig te voelen, dan ga je je heel erg aantrekken wat anderen van jou vinden en daar naar handelen. En in mijn geval een leven leiden dat helemaal niet bij jou past. En weet je wat nog het allerergste is? De mensen die al deze kritiek op mij hadden, ik daar geen connectie mee voel, maar onbewust heb ik mij toch aangepast aan deze mensen om mij veilig te voelen.

Ik ben er nog lang niet. Ik wil voor het fawning in therapie, want dat moet grondig aangepakt worden en mijn belastbaarheid is nu pas op 60 minuten en wanneer ik mee wil doen met groepsrevalidatie moet ik op 90 minuten zitten. Maar ik ben al supertrots op mijzelf. Dat ik hier nu sta met al mijn imperfecties en mooie kanten en dat toch heb bereikt. En weet je wat het mooie is? Nu ik op zoek ben naar mijzelf, komen er hele leuke mensen op mijn pad die echt bij mij passen en de mensen die mij bij nader inzien toch niet zo leuk vinden blijven ook lekker weg. Ik deel geen wrok of haat naar deze mensen. Helemaal niet. Zij hebben mij nu een hele belangrijke les geleerd. Blijf altijd jezelf! Er zijn al genoeg anderen!

Lieve Len, lieve lezers: gun jezelf de ruimte om jezelf te zijn. Met al je imperfecties en mooie kanten. Want jij bent genoeg, precies zoals je bent. En als je net als ik moet leren om dat weer te geloven, dan is dat ook oké. We doen dit samen.

Veel liefs, 

Jennifer